Đạo diễn Nguyễn Việt Thanh được vinh danh với “Sứ mệnh tiên phong trên hành

(Ngày Nay) – Trong Hội nghị quốc tế về Bảo tồn di sản và phát triển công nghiệp văn hóa diễn ra sáng 22/8 tại trụ sở UNESCO Paris (Pháp), đạo diễn sân khấu Nguyễn Việt Thanh đã nhận vinh danh “Sứ mệnh tiên phong trên hành trình di sản”. Đây là sự ghi nhận xứng đáng đối với một nghệ sĩ không ngừng dấn thân, đặt di sản vào trung tâm của sáng tạo đương đại.

Sinh ra ở Việt Trì – Phú Thọ, vùng đất cội nguồn dân tộc, đạo diễn Nguyễn Việt Thanh lớn lên trong bầu không khí lễ hội và kho tàng văn học dân gian phong phú. Là con gái nhà thơ Hữu Thỉnh, bà sớm được hun đúc tình yêu văn hóa như một di sản sống. Trên nền tảng ấy, bà chọn nghệ thuật sân khấu làm con đường để gìn giữ và truyền tải giá trị truyền thống, nhưng với cách tiếp cận táo bạo: kéo nghệ thuật ra khỏi những sân khấu quen thuộc, đưa khán giả trực tiếp bước vào trải nghiệm văn hóa, để họ được sống cùng nhịp đập của di sản.

Trong phát biểu tại Paris, đạo diễn Nguyễn Việt Thanh nhấn mạnh: “Độc lập về văn hóa cũng đồng nghĩa với độc lập về chính trị, kinh tế và xã hội”. Với bà, văn hóa không chỉ là bệ đỡ tinh thần mà còn là động lực phát triển, là “căn cước” để dân tộc tự tin hội nhập. Quan niệm này phản chiếu chính sách văn hóa Việt Nam – xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, coi văn hóa là mục tiêu và động lực của phát triển bền vững.

Đạo diễn Nguyễn Việt Thanh phát biểu tại Hội nghị quốc tế về Bảo tồn di sản và phát triển công nghiệp văn hóa diễn ra sáng 22/8 tại trụ sở UNESCO Paris (Pháp)

Điểm khác biệt của đạo diễn Nguyễn Việt Thanh nằm ở cách bà tiếp nhận và xử lý chất liệu di sản. Bà không dựng sân khấu theo những lối mòn quen thuộc, mà tái tạo không gian tương tác, để những câu ca, tích truyện, lễ hội bước vào đời sống hiện tại. Chính sự tiên phong ấy khiến mỗi tác phẩm của bà trở thành một hành trình trải nghiệm, đồng thời mở ra khả năng biến di sản thành nguồn lực cho công nghiệp văn hóa.

Vinh danh Sứ mệnh tiên phong trên hành trình di sản dành cho bà vì thế mang ý nghĩa kép: vừa tôn vinh sự sáng tạo cá nhân, vừa khẳng định vai trò của nghệ sĩ trong kết nối di sản với phát triển. Trong mắt đồng nghiệp quốc tế, sự xuất hiện của đạo diễn Nguyễn Việt Thanh tại hội nghị là minh chứng cho một Việt Nam không chỉ bảo tồn di sản, mà còn chủ động định hình tương lai văn hóa toàn cầu.

Hội nghị quốc tế về Bảo tồn di sản và phát triển công nghiệp văn hóa diễn ra tại Trụ sở UNESCO Paris (Pháp), nằm trong khuôn khổ các hoạt động do Liên hiệp các Hội UNESCO Thế giới và Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam tổ chức, hướng tới 80 năm thành lập UNESCO và 50 năm Việt Nam gia nhập tổ chức.

Vinh danh Sứ mệnh tiên phong trên hành trình di sản được trao bởi ông Trần Văn Mạnh – Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam, đồng thời là Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội UNESCO khu vực Châu Á – Thái Bình Dương

Tại đây, các chuyên gia quốc tế cùng thảo luận bốn chủ đề trọng tâm: bảo vệ sức sống di sản trong bối cảnh toàn cầu hóa, ứng dụng công nghệ số, phát huy vai trò cộng đồng và phát triển công nghiệp văn hóa bền vững. Trong bức tranh chung ấy, hành trình của đạo diễn Nguyễn Việt Thanh được nhìn nhận như một ví dụ sinh động, nơi cá nhân nghệ sĩ gắn kết sáng tạo với trách nhiệm xã hội.

Phát biểu tại Hội nghị, đạo diễn Nguyễn Việt Thanh nhấn mạnh: “Xây dựng một nền công nghiệp văn hóa phải gắn liền với giáo dục, du lịch, dịch thuật và quảng bá. Việt Nam cần tổ chức những tuần lễ văn hóa ở nước ngoài, đồng thời kiến tạo các sản phẩm văn hóa đặc sắc gắn với du lịch để thu hút bạn bè quốc tế. Một yếu tố quan trọng khác là văn hóa phải được phát triển ngay từ trong các doanh nghiệp, khi các tập đoàn coi việc đồng hành với văn hóa dân tộc là trách nhiệm song hành cùng sự lớn mạnh của mình. Đó mới là cách thiết thực để củng cố sự phát triển công nghiệp văn hóa Việt Nam”.

Thông điệp bà gửi gắm cũng là cốt lõi của sự nghiệp nghệ thuật: công nghiệp văn hóa chỉ bền vững khi cộng đồng, doanh nghiệp và quốc gia cùng chung tay, đặt dân tộc làm gốc và mở rộng để đồng hành cùng nhân loại.

Vinh danh Sứ mệnh tiên phong trên hành trình di sản vì thế không chỉ vinh danh tới cá nhân đạo diễn Nguyễn Việt Thanh, mà còn là lời khẳng định: văn hóa Việt Nam, với những gương mặt như nữ đạo diễn, đang có đủ tự tin để song hành với thế giới trong hành trình kiến tạo tương lai.

Mai Sơn