Tạo môi trường sáng tạo bao trùm cho trẻ khuyết t

Ông Kamal Malhotra, cựu Điều phối viên Thường trú Liên Hợp Quốc tại Việt Nam, cùng bà Nguyễn Diệu, người kế nhiệm, đã bày tỏ sự hoan nghênh đối với sự hợp tác chiến lược giữa UNESCO và Tập đoàn SOVICO. Quan hệ đối tác này đã mang lại những tác động tích cực, đặc biệt trong việc tạo ra một môi trường sáng tạo bao trùm cho trẻ khuyết tật và tự kỷ tại Hà Nội, góp phần thúc đẩy hòa nhập xã hội và phát triển bền vững.

Tổng Giám đốc UNESCO, bà Audrey Azoulay cho rằng sự hợp tác này là một bước tiến quan trọng, khẳng định rằng để đạt được phát triển bền vững, cần có sự chung tay của tất cả các bên liên quan, bao gồm khu vực tư nhân, chính phủ, các tổ chức phát triển và cộng đồng địa phương. Bà nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng khả năng phục hồi xã hội sau đại dịch toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh nhiều thách thức hiện nay.

Dự án Hanoi Rethink, được UNESCO dẫn dắt với sự hợp tác của UNIDO, UN-Habitat và tài trợ từ Tập đoàn SOVICO, là một sáng kiến quan trọng nhằm biến Hà Nội thành Thủ đô Sáng tạo theo mạng lưới Thành phố Sáng tạo của UNESCO, được công nhận vào năm 2019. Dự án không chỉ thúc đẩy văn hóa và đổi mới sáng tạo mà còn chú trọng đến việc tạo cơ hội cho các nhóm dễ bị tổn thương, đặc biệt là trẻ khuyết tật và tự kỷ. Các hoạt động của dự án được thiết kế một cách bao trùm, đảm bảo rằng trẻ em có nhu cầu đặc biệt có thể tham gia và hưởng lợi từ các sáng kiến văn hóa, giáo dục và nghệ thuật.

Trong khuôn khổ dự án, UNESCO đã triển khai các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật tại Hà Nội vào tháng 8/2024, tập trung vào việc nâng cao năng lực cho các doanh nghiệp xã hội phục vụ người khuyết tật. Ba doanh nghiệp tiêu biểu được hỗ trợ là Tò he, Vụn Art và Quilt and Art, đều tập trung vào việc tạo việc làm và cơ hội sáng tạo cho người khuyết tật.

Các hoạt động hỗ trợ bao gồm nghiên cứu thị trường, đánh giá năng lực, phát triển ý tưởng sản phẩm, tạo nguyên mẫu và kết nối với các nhà phân phối tiềm năng. Những nỗ lực này giúp trẻ khuyết tật và tự kỷ tham gia vào quá trình sáng tạo, đồng thời mang lại cơ hội việc làm và phát triển kỹ năng, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống của các em.

Một trong những sáng kiến nổi bật là khóa học nghệ thuật dành cho trẻ tự kỷ, được tổ chức trong khuôn khổ Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2023. Mười lăm học sinh đã tham gia hành trình học tập kéo dài hai tháng, tạo ra các tác phẩm nghệ thuật ứng dụng có tiềm năng thương mại hóa. Các em được hỗ trợ bởi các hướng dẫn viên được đào tạo về giáo dục đặc biệt, sử dụng các phương pháp như hình ảnh trực quan và hướng dẫn đơn giản để khuyến khích sự sáng tạo và tự thể hiện.

Tiếp nối thành công, triển lãm “Trong dòng chảy” được tổ chức tại Lễ hội Home Hà Nội Xuân 2024, do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội và Khu đô thị Mailand phối hợp thực hiện. Triển lãm đã trưng bày các tác phẩm của trẻ khuyết tật, mang đến một không gian để các em thể hiện tài năng và kết nối với cộng đồng. Trong dịp này, ba buổi workshop đặc biệt về xem và làm nghệ thuật được tổ chức vào Tết Nguyên đán, dành riêng cho trẻ tự kỷ và trẻ điếc, sử dụng các công cụ hỗ trợ như ngôn ngữ ký hiệu và tài liệu trực quan để các em tham gia một cách thoải mái và hiệu quả.

Tại Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024, UNESCO đã hợp tác với Doanh nghiệp xã hội Tòhe và bốn trung tâm/doanh nghiệp khác của người khuyết tật để tạo ra một không gian sáng tạo công cộng. Sự kiện kéo dài hai ngày này đã thu hút 3.000 lượt tham dự, với các hoạt động tương tác như học ngôn ngữ ký hiệu để tăng cường giao tiếp với trẻ điếc, vẽ tranh, làm đồ thủ công và trò chơi giáo dục, được hướng dẫn bởi chính những người khuyết tật. Không gian này không chỉ là nơi để trẻ khuyết tật và tự kỷ thể hiện tài năng mà còn là cơ hội để cộng đồng hiểu thêm về khả năng của các em, từ đó nâng cao nhận thức và thúc đẩy sự hòa nhập. Các hoạt động được thiết kế để phù hợp với nhu cầu của trẻ, với các khu vực yên tĩnh và ánh sáng dịu nhẹ, tạo môi trường thân thiện với trẻ tự kỷ.

Các bạn khuyết tật tích cực tham gia các hoạt động của sự kiện

Sự hợp tác giữa UNESCO và SOVICO đã mang lại những tác động sâu rộng cho trẻ khuyết tật và tự kỷ. Các hoạt động như workshop, triển lãm và không gian sáng tạo giúp trẻ cảm thấy được chào đón và có giá trị trong cộng đồng. Các chương trình nghệ thuật và hỗ trợ kỹ thuật giúp trẻ cải thiện khả năng sáng tạo, giao tiếp và tự tin, đồng thời mang lại cơ hội học tập và việc làm. Các không gian thân thiện và hoạt động trị liệu thông qua nghệ thuật giúp trẻ tự kỷ giảm căng thẳng và quản lý cảm xúc tốt hơn. Các sự kiện như triển lãm “Trong dòng chảy” và Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội đã thay đổi cách nhìn của công chúng về trẻ khuyết tật và tự kỷ, thúc đẩy một xã hội bao trùm hơn.

Các hoạt động như hỗ trợ doanh nghiệp xã hội, tổ chức khóa học nghệ thuật và tạo không gian sáng tạo công cộng là minh chứng cho cam kết của UNESCO và SOVICO trong việc trao quyền cho các nhóm yếu thế, đồng thời định hình Hà Nội trở thành một Thủ đô Sáng tạo thực sự, nơi mọi trẻ em đều có cơ hội tỏa sáng.

Quỳnh Hoa