Lan tỏa sức sống mới tại Di

Ngày 5/11/2021, Tập đoàn SOVICO và UNESCO đã ký thỏa thuận hợp tác thực hiện dự án Trao quyền cho thanh niên và phụ nữ để tăng cường kết nối và lợi ích địa phương tại các Di sản Thế giới và Thành phố Sáng tạo đã được UNESCO công nhận ở Việt Nam. Lễ ký kết diễn ra tại trụ sở UNESCO với sự chứng kiến của Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay.

Dự án này sẽ hỗ trợ Việt Nam tối ưu hóa những đóng góp xuyên suốt của văn hóa, bao gồm việc tận dụng tối đa các cơ hội của Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO và các Di sản Thế giới được UNESCO công nhận tại Việt Nam, để thúc đẩy quá trình phát triển bền vững và bao trùm của Việt Nam, phù hợp với các chiến lược phát triển mới của quốc gia trong ngành văn hóa và du lịch – đó chính là Chiến lược Quốc gia về Công nghiệp Văn hóa và Chiến lược Quốc gia về Du lịch Bền vững, tầm nhìn đến năm 2030. Dự án cũng có những đóng góp cụ thể trong việc đạt được một số Mục tiêu Phát triển Bền vững (MTPTBV), đặc biệt là MTPTBV 5 (Bình đẳng giới), MTPTBV 8 (Việc làm bền vững và Tăng trưởng kinh tế), MTPTBV 9 (Công nghiệp, Sáng tạo và Phát triển hạ tầng), MTPTBV 11 (Các thành phố và cộng đồng bền vững) và MTPTBV 17 (Quan hệ đối tác vì các mục tiêu).

Lễ ký kết Thỏa thuận hợp tác thực hiện dự án “Kết nối các Di sản Thế giới và Thành phố Sáng tạo được UNESCO công nhận ở Việt Nam” tại Paris tháng 11 năm 2021

Kể từ lễ ký kết năm 2021, dự án “Kết nối các Di sản Thế giới và Thành phố Sáng tạo được UNESCO công nhận ở Việt Nam” đã từng bước hiện thực hóa cam kết phát triển bao trùm và bền vững tại Việt Nam. Với cách tiếp cận “lấy con người làm trung tâm”, đặc biệt nhấn mạnh vai trò của thanh niên và phụ nữ địa phương, dự án đã tạo ra những tác động sâu rộng, vừa trực tiếp vừa gián tiếp, lên cộng đồng và hệ sinh thái sáng tạo.

Tác động trực tiếp: Trao quyền – tạo điều kiện – phát huy sáng tạo

Đối tượng hưởng lợi trực tiếp của dự án chính là các bạn trẻ và phụ nữ đang hoạt động trong lĩnh vực sáng tạo và du lịch tại các Thành phố Sáng tạo và Di sản Thế giới… Qua các hoạt động đào tạo, hỗ trợ kỹ thuật và kết nối thị trường, dự án đã góp phần nâng cao năng lực cho nhiều cá nhân và doanh nghiệp xã hội.

Đơn cử, ba doanh nghiệp xã hội của và vì người khuyết tật gồm Tò he, Vụn Art & Quilt and Art đã nhận được hỗ trợ về nghiên cứu thị trường, phát triển sản phẩm và kết nối phân phối. Song song đó, các khóa học nghệ thuật dành cho trẻ em tự kỷ, các không gian sáng tạo tương tác do người khuyết tật dẫn dắt tại Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024 đã mở ra cơ hội mới cho nhóm yếu thế, khẳng định tinh thần sáng tạo không rào cản.

Đặc biệt, các tài năng trẻ có giải pháp đổi mới trong việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa đã được tiếp cận môi trường thuận lợi để hiện thực hóa ý tưởng, từ đó tham gia vào việc định hình diện mạo các Thành phố Sáng tạo của Việt Nam.

Tác động gián tiếp: Cộng đồng được hưởng lợi từ sáng tạo

Bên cạnh việc trao quyền cho cá nhân, dự án còn mang lại lợi ích gián tiếp nhưng thiết thực cho cộng đồng địa phương. Hàng nghìn người dân đã tiếp cận được các sản phẩm văn hóa – sáng tạo mới qua chuỗi lễ hội, hội thảo và triển lãm. Nổi bật như triển lãm “25 năm UNESCO và Hà Nội” đã đón 10.000 lượt khách tham quan, hay Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024 thu hút hơn 300.000 người tham dự, tạo ra sức lan tỏa mạnh mẽ về vai trò của sáng tạo trong đời sống đô thị.

Vào tháng 11/2024, dự án đã hỗ trợ Thành phố Hà Nội tổ chức Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội với hơn 100 hoạt động bao gồm các hội thảo, triển lãm, gian hàng, biểu diễn nghệ thuật, hội chợ sáng tạo,…

Hơn 200 nhà báo đã đưa tin về Lễ hội qua 1,400 bài báo về hoạt động Lễ hội, các ngành công nghiệp sáng tạo và chủ đề thành phố sáng tạo.

Tại miền Trung, các mô hình du lịch quy mô nhỏ, thân thiện với di sản, do phụ nữ địa phương tham gia vận hành, đang dần hình thành nhờ các khóa đào tạo và hỗ trợ từ dự án. Các sản phẩm văn hóa mang bản sắc địa phương cũng được nâng tầm thông qua tư vấn từ chuyên gia Nhật Bản, mở ra cơ hội kinh tế mới gắn với bảo tồn văn hóa.

Các đối tác cùng thảo luận về các hoạt động du lịch bền vững tại Đà Nẵng

Dự án cũng là minh chứng điển hình cho hiệu quả của hợp tác công – tư trong phát triển bền vững. Việc UNESCO phối hợp với Tập đoàn SOVICO – đại diện khu vực tư nhân Việt Nam – đã mở rộng nguồn lực cho các hoạt động văn hóa, đồng thời tạo tiền đề nhân rộng mô hình “sáng tạo vì cộng đồng” tại nhiều địa phương khác.

“Chúng tôi rất hoan nghênh sự hợp tác chiến lược với Tập đoàn SOVICO – một tập đoàn tư nhân trong hành trình này. Chúng tôi tin rằng, để đạt được sự phát triển bền vững, chúng tôi cần tất cả các bên liên quan, bao gồm khu vực tư nhân, chính phủ, các tổ chức phát triển và cộng đồng địa phương, cùng chung tay. Điều này chưa bao giờ quan trọng và cần thiết như vào thời thời điểm đặc biệt này, để xây dựng khả năng phục hồi của xã hội sau đại dịch toàn cầu trước rất nhiều thách thức khác.”

Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay

Từ một lễ ký kết đến hàng loạt hành động cụ thể, dự án đã và đang góp phần viết nên câu chuyện mới về sự phát triển tại Việt Nam – nơi văn hóa, sáng tạo và con người được đặt ở trung tâm. Với thanh niên và phụ nữ làm hạt nhân, hành trình phát triển bao trùm này không chỉ mở ra cơ hội kinh tế mà còn vun đắp sức sống văn hóa bền vững cho cộng đồng – đúng như tinh thần “không ai bị bỏ lại phía sau” trong các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc.

Quỳnh Hoa